Η ψυχολογική ερμηνεία των χρωμάτων. Τι σημαίνει για εμάς εάν αγαπάμε το κίτρινο ή φοράμε μοβ;

Διάβασε τον αναλυτικό πίνακα που ακολουθεί για να δεις τι «κρύβεται» πίσω από την επιλογή του αγαπημένου σου χρώματος.

Κόκκινο:  Είναι το χρώμα της δύναμης, της υγείας και της ζωτικότητας, της δράσης και της έξαρσης, με τη θετική αλλά και την αρνητική έννοια. Είναι το χρώμα πουκεντρίζει και ευνοεί το σεξ.  Ο έρωτας είναι κόκκινος.

Πορτοκαλί: Επιδρά ήπια, ανανεωτικά, δυναμικά, θετικά και χαρούμενα σε κάθε σχέση και από κάθε άποψη. Το χρώμα αυτό εμπνέει και διεγείρει. Το λατρεύουν και οι μοναχοί στο Θιβέτ. 

Χρυσό- Τοπάζι: Είναι το χρώμα της ισορροπημένης δύναμης και της  συγκεντρωμένης ποσότητας ενέργειας και αφθονίας. Είναι το χρώμα του ήλιου.

Κίτρινο: Προσφέρει μια ήπια ζεστασιά και έχει εξισορροπητικό χαρακτήρα, παρόλο που είναι ένα έντονο χρώμα. Το κίτρινο βοηθά στη μελέτη και πέραν όλων των άλλων ενεργοποιεί το αριστερό ημισφαίριο του εγκεφάλου και φέρνει φως στη ζωή.

Λεμονί: Έχει τις ίδιες ιδιότητες με το κίτρινο, αλλά χάρη στη καθαρότητα του ενεργοποιεί την πνευματικότητα του ανθρώπου.

Πράσινο ανοιχτό: Μπορεί να ωθήσει τις δυνατότητες που έχει ο άνθρωπος να καρποφορήσουν. Το ανοιχτό πράσινο συμβολίζει την ανανέωση της άνοιξης. Κάθε φυτό έχει αυτό το χρώμα.

Πράσινο: Είναι το χρώμα της ισορροπίας, το χρώμα ανάμεσα στο κίτρινο και το μπλε. Το πράσινο υποστηρίζει το νευρικό σύστημα και έχει ένα εξισορροπητικό αποτέλεσμα, μας ηρεμεί βοηθώντας τη λειτουργία της καρδιάς.

Τριανταφυλλί: Είναι ένα μεικτό χρώμα, ένα είδος γειωμένου βιολετί. Το τριανταφυλλί θεωρείτε το χρώμα της αγάπης, και μπορεί να έχει ευνοϊκή επίδραση στη λειτουργία της καρδιάς.

Γαλάζιο: Είναι το χρώμα της επικοινωνίας.  Ωφελεί στη επούλωση τραυματικών εμπειριών, και στην εναρμόνιση προβλημάτων, όπως άσθμα φόβος, και έλλειψη εμπιστοσύνης.

Μπλε: Είναι ένα θεραπευτικό χρώμα, με μεγάλες δυνατότητες. Ηρεμεί, και παράλληλα βοηθά στο διαλογισμό. Το μπλε της θάλασσας.

Λιλά: Αναδεικνύει τις κρυμμένες προοπτικές, και τις ενεργοποιεί πολύ ήρεμα.

Ματζέντα: Ένα μεταβατικό χρώμα. Συνδέει το κόκκινο και το βιολετί. Δρα ανάμεσα σε πολώσεις και υποστηρίζει μεταβατικά στάδια.

Βιολετί: Δρα κυρίως στο πνευματικό και το νοητικό πεδίο, συμβολίζοντας τη μετάβαση από την υλική σφαίρα σε ανώτερα πνευματικά πεδία.

Οπάλ: Έχει να κάνει με την αντίληψη των δομών, που κινούνται από τα αόρατα στα ορατά πεδία. Το οπάλ βοηθά στην υλοποίηση των ιδεών, ώστε να γίνουν πράξεις.

Διάφανο: Σχετίζεται με τη καθαρότητα και τη μεταβίβαση των πληροφοριών.

Τα χρώματα επηρεάζουν την ψυχολογία του ανθρώπου και κατ' επέκταση την φυσική του κατάσταση. Ουσιαστικά δεν είναι το σώμα που «ζητά» τα χρώματα, αλλά ο νους. Οι γιατροί όπως και οι ψυχολόγοι συμφωνούν πως οτιδήποτε μπορεί να επηρεάσει την ψυχολογική κατάσταση και τον νου ενός ανθρώπου, μπορεί να επηρεάσει και την φυσική του κατάσταση.
 

Δεν είναι όμως λίγα τα πειράματα που έχουν γίνει -και γίνονται- σχετικά με το τι επιρροή έχουν τα χρώματα στον άνθρωπο. Έχει παρατηρηθεί ότι οι άνθρωποι που περιβάλλονται συνεχώς από ζωηρά και φωτεινά χρώματα, χαίρουν καλλίτερης φυσικής κατάστασης και ψυχικής ηρεμίας από εκείνους που περιβάλλονται από σκούρα και μουντά χρώματα. Πειράματα σε επαγγελματικούς χώρους έχουν αποδείξει ότι οι εργαζόμενοι αποδίδουν καλλίτερα σε φωτεινό χώρο με ευχάριστα χρώματα, παρά σε σκοτεινό με μουντά χρώματα. Στο ίδιο πείραμα έχει αποδειχτεί ότι οι επαγγελματικές σχέσεις και η διάθεση των εργαζομένων είναι καλλίτερη στην πρώτη περίπτωση και καθόλου καλή στην δεύτερη.

Έχει παρατηρηθεί επίσης ότι ο άνθρωπος επιλέγει να διακοσμήσει τον χώρο του ή να ντυθεί με τα χρώματα που εναρμονίζονται τέλεια στην κατάστασή του. Ένας άνθρωπος που πάσχει από κατάθλιψη θα προτιμήσει τα σκούρα χρώματα, ενώ παρατηρούμε στα παιδιά (που σε γενικές γραμμές είναι χαρούμενα και υγιή) και στους ευτυχισμένους ανθρώπους την προτίμησή τους στα ζωηρά και φωτεινά χρώματα. Σίγουρα θα έχετε ακούσει για την μέθοδο των παιδοψυχολόγων που δίνουν στα παιδιά να ζωγραφίσουν κάτι και στην συνέχεια μελετούν τα χρώματα που έχει επιλέξει το παιδί για να ζωγραφίσει. 
 

Μια άλλη παρατήρηση είναι ότι μερικές φορές ο άνθρωπος ενστικτωδώς επιλέγει τα χρώματα που έχει ανάγκη. Παρατηρούμε δηλαδή έναν άνθρωπο που πάσχει από ημικρανίες ή έντονες συναισθηματικές εξάρσεις, μια προτίμηση στο γαλάζιο χρώμα. Το γαλάζιο είναι ένα χρώμα που ηρεμεί, και ο άνθρωπος που έχει αυτή την ανάγκη, ασυναίσθητα το προτιμά. 

Τα χρώματα, λοιπόν, μπορούν να βοηθήσουν την ψυχολογική και σωματική μας κατάσταση, αλλά οπωσδήποτε θα πρέπει να χρησιμοποιούνται σε συνδυασμό με θεραπείες από επαγγελματίες εάν το πρόβλημα είναι σοβαρό!

Πώς χαρακτηρίζoυμε τα όντα βάση των χρωμάτων που προτιμούν ή που αποφεύγουν:

Λευκό
Άνθρωποι που το προτιμούν χαρακτηρίζονται από αθωότητα, αγνότητα, καθαρότητα, νεότητα, αλήθεια, απλότητα, ανυπαρξία, μοναδικότητα. Σε κάποιους πολιτισμούς το λευκό είναι το χρώμα του θανάτου και του πένθους.
Άνθρωποι που το αποφεύγουν χαρακτηρίζονται από περισσότερο ενδιαφέρον για τον ρεαλισμό, αρνούνται να αποδεχτούν ό,τι δεν μπορεί να εξηγήσει η λογική. Γνωρίζουν και αποδέχονται τα ελαττώματά τους, αλλά δεν επιθυμούν να τα διορθώσουν.

Κίτρινο
Άνθρωποι που το προτιμούν χαρακτηρίζονται από ζωντάνια, ενεργητικότητα, ευτυχία, περιέργεια, εναλλαγή, προσαρμοστικότητα, ευελιξία, πρόοδο, διασκέδαση, επικοινωνία.
Άνθρωποι που το αποφεύγουν συνήθως απογοητεύονται εύκολα, προσπαθούν να εξηγήσουν τα συναισθήματα με την λογική, δεν αποκλείεται να αδιαφορούν για την φιλοσοφία και την γνώση σε βάθος.

Πορτοκαλί
Άνθρωποι που το προτιμούν χαρακτηρίζονται από τη διάθεση για διασκέδαση, από άνεση, αφθονία, απόλαυση, θέρμη, κοινωνικότητα, δυναμισμό, ανεξαρτησία.
Άνθρωποι που το αποφεύγουν χαρακτηρίζονται από υλισμό, ανεκτικότητα, είναι πιθανό να έχουν καταπιεσμένα σεξουαλικά συναισθήματα ή άλλα συναισθήματα σχετικά με την απόλαυση της ζωής.

Κόκκινο
Άνθρωποι που το προτιμούν χαρακτηρίζονται από πάθος, σεξουαλικότητα, ενεργητικότητα, αυθορμητισμό, διέγερση, επιθετικότητα, δύναμη, κίνδυνο, φιλοδοξία, επαναστατικότητα.
Άνθρωποι που το αποφεύγουν χαρακτηρίζονται από υπερβολική ενεργητικότητα και αυθορμητισμό, κυκλοθυμία, εγωκεντρισμό, ή να έχουν έντονο πρόβλημα να συναναστραφούν με ανθρώπους που έχουν αυτά τα χαρακτηριστικά. Δεν αποκλείεται να έχουν φοβίες που δεν έχουν καταφέρει ακόμα να αντιμετωπίσουν, και να απορρίπτουν την ίδια τους την δυναμικότητα.

Φούξια
Άνθρωποι που το προτιμούν χαρακτηρίζονται από αυτογνωσία, δυνατά μα και ελεγχόμενα πάθη και συναισθήματα, τόλμη, φιλοδοξία.
Άνθρωποι που το αποφεύγουν χαρακτηρίζονται από:αδιαλλαξία ή έντονα αρνητικά συναισθήματα, όπως ζήλια. Δεν αποκλείεται να δυσκολεύονται να εκφράσουν τα βαθιά τους συναισθήματα.

Ροζ
Άνθρωποι που το προτιμούν χαρακτηρίζονται από θηλυκότητα, τρυφερότητα, αθωότητα, νεανικόητα.
Άνθρωποι που το αποφεύγουν χαρακτηρίζονται από δυσκολία να συμβιβαστούν με την θηλυκή τους πλευρά και να εκφράσουν συναισθήματα τρυφερότητας.

Πράσινο
Άνθρωποι που το προτιμούν χαρακτηρίζονται από ειρήνη, ανάπαυση, ελπίδα, άνεση, θαλπωρή, γαλουχία, αρμονία.
Άνθρωποι που το αποφεύγουν χαρακτηρίζονται από την προτίμηση στην ανεξαρτησία και την αυτοβελτίωση παρά στην αφοσίωση και την οικογενειακή ζωή. Είναι άνθρωποι που δεν μπορούν να ανοιχτούν και να δοθούν ολοκληρωτικά σε έναν άλλο άνθρωπο.

Τιρκουάζ
Άνθρωποι που το προτιμούν χαρακτηρίζονται από εσωστρέφεια, αναγέννηση, καινοτομία, πρόοδο, ανθρωπιά, απέχθεια στους περιορισμούς. 
Άνθρωποι που το αποφεύγουν χαρακτηρίζονται από αναζήτηση για σταθερότητα και ασφάλεια, κυρίως μέσα από την οικογένεια. Διστάζουν να δοκιμάσουν κάτι καινούργιο. 

Μπλε
Άνθρωποι που το προτιμούν χαρακτηρίζονται από ψυχραιμία, ονειροπόληση, ειρήνη, ανάπαυση, αφοσίωση, οργάνωση, λογική, νοσταλγία, αλήθεια. Το σκούρο μπλε χαρακτηρίζει την μελαγχολία.
Άνθρωποι που το αποφεύγουν χαρακτηρίζονται από πειθαρχία και εργατικότητα. Έχουν αποφασίσει το τι θέλουν από την ζωή τους και αρνούνται να αποκλίνουν από αυτόν τους τον στόχο έστω και στο ελάχιστο.

Βιολετί και Μοβ
Άνθρωποι που το προτιμούν χαρακτηρίζονται από πνευματικότητα, και το ενδιαφέρον τους για τον εσωτερισμό, την θρησκεία, το μυστήριο, την ηθική, την αυτοθυσία. Οι σκούρες αποχρώσεις χαρακτηρίζουν την κατάθλιψη και το πένθος.
Άνθρωποι που το αποφεύγουν χαρακτηρίζονται από σοβαρότητα ίσως και κυνισμό. Απορρίπτουν  οτιδήποτε δεν εξηγείται επιστημονικά και λογικά. Παρατηρείται μια εντυπωσιακή απουσία ονείρων και ρομαντισμού.

Καφέ
Άνθρωποι που το προτιμούν χαρακτηρίζονται από πρακτικότητα, σταθερότητα, απλότητα, αφοσίωση. Οι σκούρες αποχρώσεις, αν και «ζεστές»,  χαρακτηρίζουν κατάθλιψη και μεροληψία.
Άνθρωποι που το αποφεύγουν χαρακτηρίζονται από αποστροφή στην ρουτίνα και την ήσυχη ζωή, αδιαφορία για την αίσθηση ότι κάπου ανήκουν.

Γκρι
Άνθρωποι που το προτιμούν χαρακτηρίζονται από διακριτικότητα αλλά και αδιαφορία, αδιαλλαξία.
Άνθρωποι που το αποφεύγουν χαρακτηρίζονται από αποστροφή στην διπλωματία και τα έξυπνα ρητορικά τεχνάσματα. Προτιμούν την ευθύτητα ακόμα κι αν μερικές φορές γίνεται ενοχλητική, εκνευριστική, σκληρή.

Μαύρο
Άνθρωποι που το προτιμούν χαρακτηρίζονται από σοβαρότητα, μυστικοπάθεια, κατάθλιψη, θάνατο, πένθος, μοναχικότητα. 
Άνθρωποι που το αποφεύγουν χαρακτηρίζονται από φοβία για το άγνωστο, επιθυμία για απελευθέρωση από οτιδήποτε τους δίνει αίσθηση εξάρτησης, τους παρεμποδίζει, τους «δένει».

Πώς επηρεάζουν τα χρώματα το φυσικό σώμα και την ψυχολογία του ανθρώπου:

Κίτρινο
Θεραπεία: Διεγείρει τα κύτταρα του νου και το νευρικό σύστημα, ενεργοποιεί τους μυς, επιταχύνει την διαδικασία της πέψης και της αφομοίωσης. Το σκούρο κίτρινο απαλύνει τους νευρικούς πόνους.
Ψυχολογία: Ενεργοποιεί και εμψυχώνει ανθρώπους με μελαγχολία ή κατάθλιψη, προσφέρει κέφι για ζωή και δουλειά.

Πορτοκαλί
Θεραπεία: Διεγείρει τους πνεύμονες, την αναπνοή και την πέψη, αυξάνει την λειτουργία του θυρεοειδή, ανακουφίζει κράμπες και νευρικούς σπασμούς, αυξάνει την παραγωγή μητρικού γάλακτος.
Ψυχολογία: Διεγείρει την δημιουργική σκέψη και τον ενθουσιασμό.

Κόκκινο
Θεραπεία: Προσφέρει αίσθηση ζεστασιάς και ενεργητικότητας γι αυτό είναι καλό ενάντια κοπώσεων και κρυολογημάτων. Ενεργοποιεί την καρδιά και το κυκλοφοριακό, βοηθά ενάντια στην υπόταση. Ενεργοποιεί όλες τις αισθήσεις, διεγείρει την ωορρηξία και την εμμηνόρροια. Δεν είναι καθόλου καλό ενάντια στον καρκίνο, μιας και αυξάνει την ανάπτυξη κυττάρων.
Ψυχολογία: Αυξάνει την σεξουαλικότητα, το πάθος και την δημιουργικότητα. Μπορεί όμως να προκαλέσει και βίαια συναισθήματα.

Φούξια
Θεραπεία: Ενεργοποιεί την αδρεναλίνη και την καρδιά.
Ψυχολογία: Προσφέρει αίσθηση χρησιμότητας και αγάπης για την ζωή.

Ροζ
Θεραπεία: Προσφέρει ζωτικότητα σε όλα τα όργανα.
Ψυχολογία: Θεραπεύει την λύπη και το πένθος, βοηθά να συνειδητοποιήσουμε τα συναισθήματά μας.

Πράσινο
Θεραπεία: Ηρεμεί την καρδιά, το στομάχι, το συκώτι και τα νεφρά, βοηθά στην εξισορρόπηση ορμονικών διαταραχών, πέψης, χολής, ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα, ενδυναμώνει το νευρικό σύστημα και τα οστά.
Ψυχολογία: Προσφέρει συναισθηματική και ψυχολογική αρμονία, βοηθά την εσωτερική γαλήνη.

Τιρκουάζ
Θεραπεία: Τονώνει γενικά όλα τα ζωτικά όργανα αλλά κυρίως το ανοσοποιητικό σύστημα.
Ψυχολογία: Αυξάνει την διαίσθηση και την συναισθηματική ευαισθησία, χαλαρώνει από το στρες.

Μπλε
Θεραπεία: Το μπλε είναι «ψυχρό» χρώμα, έτσι, βοηθά ενάντια σε φλεγμονές, ρευματισμούς, πυρετό, υπέρταση, αιμορραγίες, πονοκεφάλους, φαγούρες και ερεθισμούς του δέρματος.
Ψυχολογία: Ηρεμεί συναισθήματα οργής, επιθετικότητας, υστερίας, επιφέρει συναισθηματική γαλήνη.

Βιολετί και Μοβ
Θεραπεία: Καταπολεμά την ταχυπαλμία, διεγείρει την σπλήνα και τα λευκά αιμοσφαίρια, μειώνει ευαισθησία στον πόνο, βοηθά την αποτοξίνωση.
Ψυχολογία: Βοηθά ενάντια στην μελαγχολία, την υστερία, τις παραισθήσεις, την εξάρτηση (οποιασδήποτε μορφής), την αϋπνία. Κατευνάζει το στρες και τα έντονα σεξουαλικά συναισθήματα.

Πώς μπορούμε να εκτεθούμε αποτελεσματικά στα χρώματα που χρειαζόμαστε:

-Παρατήρησε σε ποιο δωμάτιο του σπιτιού περνάς τις περισσότερες ώρες της ημέρας και βάψε τους τοίχους του με το ανάλογο χρώμα.

-Προσπάθησε η διακόσμησή του να συμπεριλαμβάνει το ίδιο χρώμα ή αποχρώσεις του. Μια επίσης πολύ αποτελεσματική μέθοδος, είναι να αγοράσεις αμπαζούρ ή φωτιστικά με υφάσματα ή γυαλί στο αντίστοιχο χρώμα, ή να αλλάξεις τις λάμπες με χρωματιστές λάμπες του χρώματος που προτιμάς.

-Οι κουρτίνες επίσης μπορούν να είναι του επιλεγμένου χρώματος και από λεπτό, διάφανο ύφασμα, ώστε όπως περνά το φως από αυτές να διαχέει το χρώμα σε όλο το δωμάτιο.

-Για τα ρούχα να προτιμάς το χρώμα που μπορεί να σε βοηθήσει και τις αποχρώσεις του. Προσοχή όμως! Πάντα να προτιμάς τις ζωντανές και φωτεινές αποχρώσεις και να αποφεύγεις τις σκούρες και μουντές!

-Μπορείς επίσης να αφιερώσεις 5-10 λεπτά από τον ημερήσιο χρόνο σου για μια απλή και εύκολη μέθοδο διαλογισμού:

-Απλώς κλείσε τα μάτια σου και οραματίσου ότι περιβάλλεσαι από ζωηρό έντονο φως με το χρώμα που έχεις ανάγκη. Ανάπνευσε βαθιά και αφέσου στην «αγκαλιά» του.

Παγκόσμια Ημέρα Χορού

Η Παγκόσμια Ημέρα Χορού καθιερώθηκε το 1982 από το Διεθνές Συμβούλιο Χορού της UNESCO. Εορτάζεται κάθε χρόνο στις 29 Απριλίου, ημερομηνία γέννησης του Γάλλου χορευτή, χορογράφου και συγγραφέα Ζαν-Ζορζ Νοβέρ (1727-1810), δημιουργού του σύγχρονου μπαλέτου.

Κάθε χρόνο το μήνυμα της Ημέρας αναλαμβάνει να συγγράψει μία γνωστή προσωπικότητα του χώρου. Ο σκοπός της Παγκόσμιας Ημέρας Χορού είναι να ενώσει όλους τους ασχολούμενους με την τέχνη της Τερψιχόρης, πέρα από πολιτικούς, πολιτισμικούς και ηθικούς φραγμούς.

Το μήνυμα της Παγκόσμιας Ημέρας Χορού 2019

Το φετινό μήνυμα φέρει την υπογραφή της Αιγυπτίας χορεύτρια και χορογράφου Καρίμα Μανσούρ και έχει ως εξής:

Εν αρχή ην η κίνηση... και από την έναρξη του χρόνου, ο χορός ήταν ένα ισχυρό μέσο έκφρασης και εορτασμού. Βρέθηκε στις τοιχογραφίες των Αιγύπτιων Φαραώ και εμπνέει τους χορευτές μέχρι σήμερα. Ο χορός χρησιμοποιήθηκε για να προσελκύσει τους πολλούς θεούς και θεές του χορού με όλα όσα αυτοί αντιπροσωπεύουν σε νόημα και σε έννοιες όπως η ισορροπία με την οποία συνδέεται η δικαιοσύνη, η μουσικότητα, ο τόνος, η ατομική και η κοσμική συνείδηση και πολλά άλλα.

Διάβασα κάποτε ότι: «Ο χορός στην εποχή των Φαραώ είχε θεωρηθεί ότι ανύψωνε το πνεύμα του χορευτή και του κοινού των θεατών ή των συμμετεχόντων. Η μουσική και ο χορός έχουν κληθεί στις ύψιστες παρορμήσεις της ανθρώπινης κατάστασης, ενώ παράλληλα έχουν παρηγορήσει τους ανθρώπους στις απογοητεύσεις και τις απώλειες της ζωής».

Η κίνηση είναι μια γλώσσα που ομιλείται από όλους μας. Η κίνηση είναι μια οικουμενική γλώσσα που ανήκει σε όλους φτάνει μόνο να ανοίξουμε τις αισθήσεις μας και να ακούσουμε. Το να ακούμε είναι αυτό που χρειάζεται, να ακούμε χωρίς παρέμβαση, να ακούμε χωρίς κριτική, να ακούμε σιωπηλά και επιτρέποντας στην κίνηση να διαπεράσει το σώμα εκείνη τη στιγμή, γιατί όλα μέσα μας και γύρω μας είναι σε κίνηση, συνεχή κίνηση. Τότε είναι που το σώμα δεν ψεύδεται γιατί ακούει την αλήθεια του και τη δηλώνει.

Ακούγοντας τον κτύπο της καρδιάς μας, μπορούμε να χορέψουμε το χορό της ζωής, που απαιτεί κίνηση, ευελιξία και προσαρμοστικότητα, μια συνεχή μεταβαλλόμενη χορογραφία.

Στη σημερινή εποχή όπου σύνδεση και συνδεσιμότητα έχουν πάρει νέο νόημα και όπου η ικανότητά μας να συνδεόμαστε βρίσκεται στο κατώτατό της σημείο…ο χορός παραμένει να είναι η πιο περιζήτητη δράση που μπορεί να μας βοηθήσει να αποκαταστήσουμε τη χαμένη αυτή σύνδεση. Ο χορός μας φέρνει πίσω στις ρίζες μας, με την πολιτισμική έννοια, αλλά και με τον πιο άμεσο, αισθητήριο, προσωπικό, ατομικό, μέχρι τον πυρήνα και την καρδιά τρόπο, ενώ παράλληλα μας επιτρέπει να είμαστε κοινωνικά ζώα. Γιατί είναι όταν συνδεθούμε με τον εαυτό μας που μπορούμε να ακούσουμε τον εσωτερικό μας ρυθμό, που είμαστε πραγματικά σε θέση να δημιουργήσουμε μια σύνδεση με τους άλλους και να επικοινωνήσουμε.

Ο χορός είναι εκεί που ο πολιτισμός μοιράζεται και τα σύνορα παρέρχονται στο χώρο της ένταξης και της ενότητας, μέσα από την άρρητη γλώσσα της οικουμενικότητας.

Το σώμα είναι ένα όργανο έκφρασης, ένα δοχείο για τη φωνή μας, τις σκέψεις μας, τα συναισθήματά μας, την ιστορία μας, την υπόσταση και την ύπαρξή μας, τη λαχτάρα μας να εκφράζουμε και να συνδεόμαστε, το οποίο εκδηλώνεται μέσω της κίνησης.

Ο Χορός είναι ένας χώρος που επιτρέπει σε κάποιον να συνδεθεί με την αλήθεια του, κάτι για το οποίο απαιτείται ένας ήσυχος χώρος. Ο χορός μας επιτρέπει να συνδεθούμε και να αισθανόμαστε ολόκληροι και μονάχα σε αυτό το συναίσθημα είναι που βρίσκουμε ειρήνη και με την ειρήνη έρχεται η σιωπή και μέσω της σιωπής είναι που μπορούμε να ακούσουμε, να αφουγκραστούμε, να μιλήσουμε και μέσα από την ακινησία είναι που μαθαίνουμε να χορεύουμε τις αλήθειες μας και τότε είναι που ο χορός γίνεται συναφής.

Η κίνηση και ο χορός είναι όπου μπορούμε να κινηθούμε από το κάθετο στο οριζόντιο, από το πάνω στο κάτω και αντίστροφα. Η κίνηση και ο χορός είναι όπου το χάος μπορεί να δημιουργηθεί και να αναδιοργανωθεί ή και όχι. Είναι όπου μπορούμε να δημιουργήσουμε τις δικές μας πραγματικότητες και τις φευγαλέες εφήμερες στιγμές τη μία μετά την άλλη. Στιγμές που μπορούν να μας αγγίξουν και να παραμείνουν χαραγμένες στις μνήμες μας, να εμπνεύσουμε και να αλλάξουμε εμάς και τους άλλους για πάντα. Αυτή είναι η δύναμη της αληθινής έκφρασης και ως εκ τούτου, η δύναμη του χορού.

Ο Χορός είναι θεραπευτής. Ο χορός είναι όπου η ανθρωπότητα μπορεί
να συναντηθεί.

Καλώ τους ανθρώπους να πορεύονται πέρα από τα σύνορα, πέρα από την κρίση ταυτότητας, πέρα από τον εθνικισμό και πέρα από τα πλαίσια. Είθε να απελευθερωθούμε από αυτούς τους περιορισμούς και να βρούμε την κίνηση και την ορμή σε αυτήν την παγκόσμια γλώσσα. Καλώ τους πάντες να χορέψουν στον κτύπο της καρδιάς τους, στην εσωτερική τους αλήθεια επειδή από αυτές τις εσωτερικές κινήσεις, που οδηγούν σε εσώτερες επαναστάσεις, είναι που τελείται η πραγματική αλλαγή.

Μετάφραση από την αγγλική: Δώρα Νικολάου
Κυπριακό Κέντρο του Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου (ΚΚΔΙΘ)

Λίγα λόγια για την Καρίμα Μανσούρ

Η Καρίμα Μανσούρ αποφοίτησε, κατέχοντας πτυχίο και μεταπτυχιακό στο Σύγχρονο Χορό, από τη Σχολή Σύγχρονου Χορού του Λονδίνου στην Αγγλία, μετά την ολοκλήρωση του πτυχίου της στον Κινηματογράφο από το Ανώτατο Ινστιτούτο Κινηματογράφου, της Ακαδημίας Τεχνών στο Κάιρο της Αιγύπτου. Με την επιστροφή της στην Αίγυπτο, ίδρυσε το 1999 τη δική της σχολή Σύγχρονου Χορού ΜΑΑΤ, την πρώτη ανεξάρτητη σχολή χορού της χώρας. Έκτοτε, έχει δημιουργήσει πάνω από 20 πλήρως χορογραφικά έργα τα οποία συνεχίζονται να παρουσιάζονται σε διάφορα διεθνή φεστιβάλ, καθώς και πέραν των 20 ποικίλων συνεργασιών στο θέατρο και τον κινηματογράφο.

Η Καρίμα Μανσούρ δημιούργησε επίσης τη MAAT για τη Σύγχρονη Τέχνη, μια πρωτοβουλία που βρίσκεται σε εξέλιξη. Η ΜΑΑΤ έχει ως αντικείμενό της, όλα αυτά τα χρόνια, την ανάπτυξη του χορού μέσα από χορογραφικά έργα και οργανωμένα εργαστήρια, που διδάσκονται από την Καρίμα Μανσούρ ή/και από προσκεκλημένους από όλο τον κόσμο,συμπεριλαμβάνοντας προβολές ταινιών χορού και συζητήσεις που περιστρέφονται γύρω από το θέμα του χορού και της χορογραφίας.

Η Καρίμα Μανσούρ υπήρξε καθηγήτρια στην Cairo Opera Dance Theatre Company το 1998, Επίκουρη καθηγήτρια στο Ινστιτούτο Μπαλέτου της Ακαδημίας Τεχνών από το 1999 μέχρι το 2000 και Αναπληρώτρια καθηγήτρια Χορού, του τμήματος Παραστατικών και Εικαστικών Τεχνών του American University στο Κάιρο (φθινόπωρο 2010). Η Καρίμα Μανσούρ είναι ιδρύτρια και καλλιτεχνική διευθύντρια του Κέντρου Σύγχρονου Χορού του Καΐρου (Cairo Contemporary Dance Center - CCDC), που λειτουργεί υπό την αιγίδα της MAAT για τη Σύγχρονη Τέχνη.

Η Μανσούρ συνεχίζει να εργάζεται ως χορογράφος, performer και καθηγήτρια σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, δημιουργώντας, παρουσιάζοντας και αναπτύσσοντας το δικό της χορογραφικό έργο και γλώσσα ως καλλιτέχνης.

Το επίσημο μήνυμα για την Παγκόσμια Ημέρα του Χορού

Ένα μήνυμα για τον χορό και τη σχέση του με την πνευματικότητα.

Χορεύοντας, μεταφέρεται κάποτε κανείς στη σφαίρα του υπερφυσικού. Η μουσική σε συνδυασμό με την κίνηση ενώνουν σώμα και μυαλό και τα οδηγούν σε μια υπέρτερη κατάσταση. Αυτή η εκστατική εμπειρία απελευθερώνει, επεκτείνεται βαθύτερα στην εσωτερική μας διάσταση, ενώνοντας το άτομο με το σύμπαν.

Δημιουργώντας, οι χορογράφοι μερικές φορές καταφέρνουν να εμφυσήσουν στον θεατή τη σύνδεση με το ιερό, το μυστηριακό, το μεγαλειώδες άγνωστο. Εκτός από ψυχαγωγία και τέχνη, ο χορός τότε γίνεται όχημα ανύψωσης του συνειδητού: αναζήτηση του απόλυτου νοήματος. Μια τέτοια χορογραφία οδηγεί πέρα από τα ορατά, τα βιωμένα και τα γνωστά.

Δηλιάδες - χορεύουσες νύμφες στο νησί της Δήλου στην αρχαία Ελλάδα. Ντεβαντάσι – διακόνισσες των ναών που διατήρησαν τις κλασικές παραδόσεις Μπαρατανάτυαμ και Οντισι στην Ινδία. Ντερβίσηδες σούφι - οπαδοί του πέρση ποιητή Ρουμι με τον στροβιλίζοντα χορό τους. Αζτέκοι ιερείς που «τραγουδούσαν με τα πόδια» στο προ-ισπανικό Μεξικό.

Ανέκαθεν η πνευματικότητα ήταν παρούσα στο χορό.

Σήμερα γινόμαστε μάρτυρες, ειδικά στην Αμερική, της ταχείας διάδοσης του χορού στη θεία λειτουργία. Ο χορός επιστρέφει ως πρακτική λατρείας, σωματική μορφή προσευχής, έκφραση αφοσίωσης στο Θεό. Χιλιάδες ιερείς-χορογράφοι εκπαιδεύονται και συγκεντρώνουν δικό τους ποίμνιο. Ηδη σε ορισμένα μέρη τα εκκλησιάσματα χορού ξεπερνούν σε αριθμό τις σχολές χορού.

Το θέμα που προτείνουμε για την Ημέρα του Χορού και για τις εκδηλώσεις το 2019 είναι "Χορός και πνευματικότητα".

Με θερμές ευχές για την Ημέρα μας!

Λίγα λόγια για την Παγκόσμια Ημέρα Χορού

1. Η Παγκόσμια Ημέρα του Χορού καθιερώθηκε το 1982 και συντονίζεται από το CID με σκοπό να στρέψει την προσοχή του κοινού προς την τέχνη του χορού. Κάθε χρόνο την 29η Απριλίου οι σχολές χορού, οι χορευτικές ομάδες, οι οργανώσεις, οι λέσχες και οι άλλοι φορείς που έχουν σαν αντικείμενο τον χορό, διοργανώνουν εκδηλώσεις που απευθύνονται προς ένα ευρύτερο κοινό από ό,τι συνήθως.

2. Το Διεθνές Συμβούλιο Χορού CID είναι ο επίσημος ανώτατος οργανισμός για όλες τις μορφές χορού σε όλες τις χώρες του κόσμου.
- Ανάμεσα στα χιλιάδες μέλη του είναι οι σημαντικότερες ομοσπονδίες, οργανώσεις, σχολές, ομάδες, καθώς και άτομα σε περισσότερες από 170 χώρες.
- Είναι παγκόσμια μη-κυβερνητική που ιδρύθηκε το 1973 στη UNESCO στο Παρίσι, όπου εδρεύει.
- Η UNESCO είναι ο οργανισμός των Ηνωμένων Εθνών για την Εκπαίδευση, την Επιστήμη και τον Πολιτισμό.

3.  Ο Δρ Αλκης Ράφτης είναι ο πρώτος Ελληνας που εξελέγη επικεφαλής παγκόσμιας μη-κυβερνητικής οργάνωσης της UNESCO. Είναι συγγραφέας πολλών βιβλίων διεθνούς κυκλοφορίας και πρόεδρος του Χοροθεάτρου "Δόρα Στράτου".

4.  Το επίσημο μήνυμα για την Παγκόσμια Ημέρας του Χορού στέλνεται σε δεκάδες χιλιάδες επαγγελματίες του χορού σε 200 χώρες. Μεταφράζεται σε πολλές γλώσσες και διαβάζεται στις αντίστοιχες εκδηλώσεις.

To αριστούργηµα της αρχαίας ελληνικής αρχιτεκτονικής είχε τον χαρακτήρα αφιερώµατος προς την προστάτιδα θεά Aθηνά της οποίας στέγαζε ένα γιγάντιο χρυσελεφάντινο άγαλµα.
Eίναι µνηµείο δωρικού ρυθµού µε περιµετρική κιονοστοιχία.
Έχει οκτώ κίονες στις στενές του πλευρές και δεύτερη εσωτερική σειρά έξι κιόνων.
Άλλες διώροφες εσωτερικές κιονοστοιχίες στήριζαν τη στέγη του σηκού, του οποίου το πίσω µέρος διαµορφωνόταν σε τετράγωνη µεγάλη αυτοτελή αίθουσα.
Tο µνηµείο πιστεύεται ότι πέτυχε την τελειότητα του δωρικού ρυθµού χάρη στις αρµονικές του αναλογίες, τις αφανείς εκλεπτύνσεις των αρχιτεκτονικών µορφών και την τεχνική του τελειότητα.
 Aυτά, και ο µεγάλος γλυπτικός του πλούτος έκαναν τον Παρθενώνα περίφηµο ήδη κατά την αρχαιότητα.
Aρχιτέκτονες του µεγάλου ναού ήταν ο Iκτίνος και ο Kαλλικράτης.
Γενικός υπεύθυνος του έργου ήταν ο διάσηµος γλύπτης Φειδίας, προσωπικός φίλος του ηγέτη των Aθηνών, του Περικλή.
O ναός κτίσθηκε κατά το διάστηµα 447-438 π.X., στα χρόνια της µεγίστης ακµής της αθηναϊκής δηµοκρατίας και εξέφραζε όχι µόνο τον σεβασµό της πόλης προς το θείο αλλά και την πολιτιστική υπεροχή των Aθηνών έναντι των άλλων ελληνικών πόλεων.
O Παρθενώνας συνεχίζοντας την παράδοση του δωρικού ρυθµού είχε αγάλµατα στα αετώµατα και ανάγλυφα στις µετόπες.
Yιοθέτησε όµως και ένα ιωνικό στοιχείο, τη συνεχή ζωφόρο που περιέτρεχε τον σηκό στην ανώτερη ζώνη του, σε συνολικό µήκος 160 µέτρων.
Eίχε έτσι, µαζί µε το άγαλµα της θεάς ύψους 13 µέτρων και τα ακρωτήρια, πρωτοφανή πλούτο γλυπτικού διακόσµου.
Tα θέµατα στα δύο αετώµατα απεικόνιζαν τη γέννηση της Aθηνάς στο ανατολικό και την έριδα Aθηνάς και Ποσειδώνα για την προστασία της πόλης στο δυτικό, στις µετόπες απεικόνιζαν Γιγαντοµαχία, Άλωση της Tροίας, Aµαζονοµαχία και Kενταυροµαχία και τέλος στη συνεχή ζωφόρο, την Ποµπή των Παναθηναίων, ένα σύνολο µοναδικής ποικιλίας και κλασικού κάλλους.
O Παρθενώνας υπέστη σοβαρές ζηµιές από πυρκαϊά, κατά την υστερορωµαϊκή περίοδο και επισκευάσθηκε µάλλον αδέξια αργότερα.
Tον 6ο αιώνα µετατράπηκε σε χριστιανική εκκλησία µε την προσθήκη ανατολικά κόγχης του Ιερού Βήµατος και τη διευθέτηση της εισόδου από τα δυτικά.
Kατά τον Mεσαίωνα, ο Παρθενώνας αποτελεί προσκύνηµα προς τιµή της Θεοτόκου Aθηνιώτισσας, τον 12ο αιώνα επισκευάζεται και γίνεται η προσθήκη ενός κλιµακοστασίου στον οπισθόναο.
Kατά τη Φραγκοκρατία, παραµένει εκκλησία του ρωµαιοκαθολικού δόγµατος και µετά την οθωµανική κατάκτηση γίνεται µουσουλµανικό τέµενος µε την προσθήκη ενός µιναρέ και ελάχιστες τροποποιήσεις.
H µεγάλη καταστροφή επέρχεται το 1687 κατά το διάστηµα του Bενετοτουρκικού πολέµου από την έκρηξη πυρίτιδας που είχαν αποθηκεύσει οι Tούρκοι µέσα στο ναό.
Tµήµατα των τοίχων του σηκού και πολλοί κίονες των πλάγιων κιονοστοιχιών κατέρρευσαν. έκρηξη. Έγινε συγκόλληση των θραυσµάτων, δοµική αποκατάσταση και επανατοποθέτηση, ενώ τη θέση της ζωφόρου πήραν ακριβή αντίγραφά της από τεχνητό λίθο.
Στις σωστικές ενέργειες περιλαµβάνεται και η επέµβαση στη βόρεια κιονοστοιχία.
Oκτώ κίονες και ο θριγκός τους, 230 συνολικώς αρχιτεκτονικά µέλη βάρους 900 τόνων, αποσυναρµολογήθηκαν προκειµένου να εξυγιανθούν από τα οξειδωµένα σίδερα και να πάρουν τις αρχικές τους θέσεις αίροντας τις παρατοποθετήσεις της πρώτης αναστήλωσης.
Tο πρόγραµµα περιελάµβανε και την αντικατάσταση των διαβρωµένων τσιµεντένιων σπονδύλων της αναστήλωσης 1923-33, µε νέους από πεντελικό µάρµαρο.
Οι περισσότερες µετόπες µεταφέρθηκαν στο Mουσείο και επί τόπου αντικαταστάθηκαν µε αντίγραφα. Ολοκληρώθηκε το 2010.
Στους πλάγιους τοίχους του σηκού αποσυναρµολογήθηκαν τα αναστηλωµένα προ του 1930 τµήµατα, προκειµένου οι λίθοι τους να απαλλαγούν από τα οξειδωµένα σιδηρά συνδετήρια και να συµπληρωθούν µε άλλους που ταυτίσθηκαν από κατακείµενα στην Ακρόπολη θραύσµατα.
H µελέτη της νέας αναστήλωσης των τοίχων, µε την επανένταξη σε αυτούς 350 µελών που ταυτίσθηκαν, βρίσκεται στο στάδιο ολοκλήρωσης τους, ενώ έχει εγκριθεί εκείνη της αντικατάστασης του µεγάλου υπερθύρου από οπλισµένο σκυρόδεµα του δυτικού θυραίου τοίχου του σηκού µε νέο µάρµαρο.
Στη δυτική όψη του ναού αρχίζει σωστική επέµβαση η µελέτη της οποίας έχει εγκριθεί. Περιλαµβάνει τη διάλυση των δύο άκρων του αετώµατος, στα οποία είχε επέµβει ο Μπαλάνος, τη δοµική τους αποκατάσταση και τη µεταφορά τεσσάρων µετοπών στο Μουσείο.
Στα έργα αναβάθµισης του Παρθενώνα εντάσσεται η εκτεταµένη αναστήλωση της ανατολικής εσωτερικής πρόστασης του ναού (του προνάου, 1995-2004) η οποία διατηρούσε έναν µόνον κίονα στη θέση του.
Aναστηλώθηκαν άλλοι δύο ολόκληροι και εν µέρει άλλοι τρεις, αξιοποιώντας το ακέραιο και το θραυσµατικό υλικό της κιονοστοιχίας που συγκεντρώθηκε από κατακείµενα στο έδαφος µέλη.
Στον τοµέα της συντήρησης όλα τα αρχιτεκτονικά µέλη που µετακινήθηκαν ελέγχθηκαν και δέχθηκαν µικροεπεµβάσεις: συγκόλληση απολεπισµάτων και µικροθραυσµάτων, κλείσιµο ρωγµών, αφαίρεση βιολογικών και άλλων επικαθήσεων, αφαίρεση ανακρυσταλλωµένων στρωµάτων.
Mια εργασία µεγάλης σηµασίας είναι η συντήρηση και ο καθαρισµός της δυτικής ζωφόρου που πραγµατοποιήθηκε µε την εφαρµογή σύγχρονης τεχνολογίας ακτίνων Λέιζερ .
Προηγήθηκε εµπεριστατωµένη έρευνα για την ανταπόκριση της µεθόδου στα ειδικά προβλήµατα των γλυπτών σε πεντελικό µάρµαρο.
Εκτός από την εφαρµοσµένη έρευνα που πραγµατοποιήθηκε από διάφορους συνεργάτες του τεχνικού γραφείου στο πλαίσιo των µελετών αποκατάστασης, νέα γνώση πρόεκυψε για τη µορφή και τους τρόπους κατασκευής του µεγάλου ναού καθώς και για τις παλαιότερες επεµβάσεις που αυτός υπέστη τόσο κατά την αρχαιότητα όσο και κατά τη µεσαιωνική περίοδο.
Στις αρχές του 19ου αιώνα, ο λόρδος Έλγιν απέσπασε από το µνηµείο το µεγαλύτερο µέρος του γλυπτικού διακόσµου, που εκτίθεται σήµερα στο Bρετανικό Mουσείο, στο Λονδίνο.
Oι πρώτες µελέτες της αρχιτεκτονικής του Παρθενώνα είχαν ήδη δηµιουργήσει πολύ µεγάλο ενδιαφέρον στην Eυρώπη, κυρίως στην Aγγλία και τη Γερµανία καθώς και το κτίσιµο πολλών κτηρίων επηρεασµένων από τα µνηµεία της Aκρόπολης.
Eυθύς µετά την Eπανάσταση, το ενδιαφέρον αυτό εντάθηκε, ο Παρθενώνας πήρε τον χαρακτήρα εθνικού συµβόλου και υπήρξε γενική πρόθεση για την αποκατάστασή του.
Oι εργασίες άρχισαν µε την αποµάκρυνση των µεταγενέστερων προσθηκών, γενικές διευθετήσεις, ανασκαφές και πρόχειρες αναστρέψιµες στερεώσεις του βόρειου τοίχου του σηκού από τον K. Πιττάκη (1842 και εξής). Aκολούθησαν άλλες µικρής σηµασίας συντηρητικές εργασίες και το 1894, µετά από ένα σεισµό, άρχισε η εφαρµογή ενός προγράµµατος στερεώσεων και κυρίως αναστηλώσεων από το N. Mπαλάνο, το οποίο επεκτάθηκε έως το 1933.
Tο έργο του Mπαλάνου στον Παρθενώνα επαινέθηκε γιατί έδωσε και πάλι στο κτήριο το κλειστό σχήµα του, αναίρεσε ετοιµορροπίες και διατήρησε µε επιτυχία τον ερειπιώδη χαρακτήρα του ναού. Eίχε όµως τρία ουσιώδη µειονεκτήµατα γιατί πραγµατοποιήθηκε
α) µε ευρεία χρήση σιδηρών συνδετηρίων στοιχείων και τσιµέντου
β) µε παρατοποθετήσεις οµοειδών αρχιτεκτονικών µελών και
γ) µε την απολάξευση πολλών αρχαίων µελών µε σκοπό τη διευκόλυνση της εργασίας.
Tο έργο αποκατάστασης του Παρθενώνα από την ΕΣΜΑ από το 1975 και µετά το 1999, την ΥΣΜΑ, χωρισµένο σε δώδεκα προγράµµατα άρχισε το 1983 µε την εγκατάσταση του εργοταξίου. Eίχε προηγηθεί η καταβίβαση των γλυπτών του δυτικού αετώµατος το 1977.
Στις σωστικές επεµβάσεις ανήκει το πρόγραµµα αποκατάστασης της ανατολικής πλευράς το οποίο ολοκληρώθηκε το 1991.
Kαθαιρέθηκαν όλα τα µέλη του θριγκού των δύο γωνιών και όλες οι µετόπες µεταφέρθηκαν στο Mουσείο.
Αντικαταστάθηκαν στο µνηµείο µε ακριβή αντίγραφα από τεχνητό λίθο.
Mε άλλες συµπληρωµατικές εργασίες αποκαταστάθηκε η ακριβής γεωµετρική µορφή της πρόσοψης του Παρθενώνα η οποία είχε διαταραχθεί από την έκρηξη του 1687 και τον σεισµό του 1981.
Στην νότια πλευρά έγινε το 1993 αποκατάσταση του ετοιµόρροπου 5ου από ανατολικά κίονα, αφού αποσυναρµολογήθηκε ο υπερκείµενος θριγκός και έγινε ολόσωµη µεταφορά του κορµού του από τον δεύτερο σπόνδυλο και άνω, προκειµένου να συµπληρωθεί ο κατώτερος σπόνδυλος και να επανέλθει σε ευσταθή κατάσταση.
H επέµβαση στο δυτικό τµήµα του κτηρίου (οπισθόναο, 1997-2004), είχε επίσης σωστικό χαρακτήρα.
Aποσυναρµολογήθηκαν οι λίθοι του δυτικού τµήµατος της ζωφόρου το 1993 σε µήκος πλέον των 20 µέτρων, του µόνου γλυπτικού συνόλου που είχε παραµείνει στη θέση του και µεταφέρθηκε στο Μουσείο, αφού διαπιστώθηκε ότι αυτή ήταν η µόνη λύση του προβλήµατος της φθοράς της από τη ρύπανση της ατµόσφαιρας των Aθηνών.
Προηγήθηκε η ενίσχυση των ρηγµατωµένων σπονδύλων των κιόνων µε ενέµατα, µετά από εξειδικευµένη έρευνα.
Tο 2000 έγινε η αποσυναρµολόγηση των 21 επιστυλίων της εσωτερικής πρόστασης του οπισθονάου τα οποία βρέθηκαν ρηγµατωµένα από την αρχαία πυρκαϊά και την

INTERNATIONAL CHARTER FOR THE CONSERVATION AND RESTORATION OF MONUMENTS AND SITES (THE VENICE CHARTER 1964)
IInd International Congress of Architects and Technicians of Historic Monuments, Venice, 1964. 
Adopted by ICOMOS in 1965.
Imbued with a message from the past, the historic monuments of generations of people remain to the present day as living witnesses of their age-old traditions. People are becoming more and more conscious of the unity of human values and regard ancient monuments as a common heritage. The common responsibility to safeguard them for future generations is recognized. It is our duty to hand them on in the full richness of their authenticity. It is essential that the principles guiding the preservation and restoration of ancient buildings should be agreed and be laid down on an international basis, with each country being responsible for applying the plan within the framework of its own culture and traditions. By defining these basic principles for the first time, the Athens Charter of 1931 contributed towards the development of an extensive international movement which has assumed concrete form in national documents, in the work of ICOM and UNESCO and in the establishment by the latter of the International Centre for the Study of the Preservation and the Restoration of Cultural Property. Increasing awareness and critical study have been brought to bear on problems which have continually become more complex and varied; now the time has come to examine the Charter afresh in order to make a thorough study of the principles involved and to enlarge its scope in a new document. Accordingly, the IInd International Congress of Architects and Technicians of Historic Monuments, which met in Venice from May 25th to 31st 1964, approved the following text:

DEFINITIONS 
Article 1. 
The concept of a historic monument embraces not only the single architectural work but also the urban or rural setting in which is found the evidence of a particular civilization, a significant development or a historic event. This applies not only to great works of art but also to more modest works of the past which have acquired cultural significance with the passing of time.
Article 2.
The conservation and restoration of monuments must have recourse to all the sciences and techniques which can contribute to the study and safeguarding of the architectural heritage.
 Article 3.
The intention in conserving and restoring monuments is to safeguard them no less as works of art than as historical evidence. 

CONSERVATION
Article 4.
It is essential to the conservation of monuments that they be maintained on a permanent basis.
Article 5. 
The conservation of monuments is always facilitated by making use of them for some socially useful purpose. Such use is therefore desirable but it must not change the lay-out or decoration of the building. It is within these limits only that modifications demanded by a change of function should be envisaged and may be permitted.
Article 6. 
The conservation of a monument implies preserving a setting which is not out of scale. Wherever the traditional setting exists, it must be kept. No new construction, demolition or modification which would alter the relations of mass and colour must be allowed.
Article 7. 
A monument is inseparable from the history to which it bears witness and from the setting in which it occurs. The moving of all or part of a monument cannot be allowed except where the safeguarding of that monument demands it or where it is justified by national or international interest of paramount importance.
Article 8.
Items of sculpture, painting or decoration which form an integral part of a monument may only be removed from it if this is the sole means of ensuring their preservation.

RESTORATION
Article 9. 
The process of restoration is a highly specialized operation. Its aim is to preserve and reveal the aesthetic and historic value of the monument and is based on respect for original material and authentic documents. It must stop at the point where conjecture begins, and in this case moreover any extra work which is indispensable must be distinct from the architectural composition and must bear a contemporary stamp. The restoration in any case must be preceded and followed by an archaeological and historical study of the monument.
Article 10.
Where traditional techniques prove inadequate, the consolidation of a monument can be achieved by the use of any modern technique for conservation and construction, the efficacy of which has been shown by scientific data and proved by experience.
 Article 11.
The valid contributions of all periods to the building of a monument must be respected, since unity of style is not the aim of a restoration. When a building includes the superimposed work of different periods, the revealing of the underlying state can only be justified in exceptional circumstances and when what is removed is of little interest and the material which is brought to light is of great historical, archaeological or aesthetic value, and its state of preservation good enough to justify the action. Evaluation of the importance of the elements involved and the decision as to what may be destroyed cannot rest solely on the individual in charge of the work.
Article 12.
Replacements of missing parts must integrate harmoniously with the whole, but at the same time must be distinguishable from the original so that restoration does not falsify the artistic or historic evidence.
Article 13.
Additions cannot be allowed except in so far as they do not detract from the interesting parts of the building, its traditional setting, the balance of its composition and its relation with its surroundings.

HISTORIC SITES 
Article 14. 
The sites of monuments must be the object of special care in order to safeguard their integrity and ensure that they are cleared and presented in a seemly manner. The work of conservation and restoration carried out in such places should be inspired by the principles set forth in the foregoing articles. 

EXCAVATIONS
Article 15.
Excavations should be carried out in accordance with scientific standards and the recommendation defining international principles to be applied in the case of archaeological excavation adopted by UNESCO in 1956. Ruins must be maintained and measures necessary for the permanent conservation and protection of architectural features and of objects discovered must be taken. Furthermore, every means must be taken to facilitate the understanding of the monument and to reveal it without ever distorting its meaning. All reconstruction work should however be ruled out "a priori". Only anastylosis, that is to say, the reassembling of existing but dismembered parts can be permitted. The material used for integration should always be recognizable and its use should be the least that will ensure the conservation of a monument and the reinstatement of its form.

PUBLICATION 
Article 16.
In all works of preservation, restoration or excavation, there should always be precise documentation in the form of analytical and critical reports, illustrated with drawings and photographs. Every stage of the work of clearing, consolidation, rearrangement and integration, as well as technical and formal features identified during the course of the work, should be included. This record should be placed in the archives of a public institution and made available to research workers. It is recommended that the report should be published.

The following persons took part in the work of the Committee for drafting the International Charter for the Conservation and Restoration of Monuments:
Piero Gazzola (Italy),
Chairman Raymond Lemaire (Belgium),
Reporter José Bassegoda-Nonell (Spain)
Luis Benavente (Portugal)
Djurdje Boskovic (Yugoslavia)
Hiroshi Daifuku (UNESCO)
 P.L. de Vrieze (Netherlands)
Harald Langberg (Denmark)
Mario Matteucci (Italy)
Jean Merlet (France)
Carlos Flores Marini (Mexico)
Roberto Pane (Italy)
S.C.J. Pavel (Czechoslovakia)
Paul Philippot (ICCROM)
Victor Pimentel (Peru)
Harold Plenderleith (ICCROM)
Deoclecio Redig de Campos (Vatican)
Jean Sonnier (France)
Francois Sorlin (France)
Eustathios Stikas (Greece)
Gertrud Tripp (Austria)
Jan Zachwatovicz (Poland)
Mustafa S. Zbiss (Tunisia) 

Ήδη από το 1975 διατυπώθηκαν οι αρχές των έργων αποκατάστασης στην Ακρόπολη, οι οποίες έχουν ως υπόβαθρο τις αξίες τις οποίες αποδίδουµε στα αρχαία και τα ιστορικά κτήρια, ως πολιτιστικά αγαθά.
Ο Χάρτης της Βενετίας (www.icomos.org/venice-charter.html) είναι ένα διεθνώς αναγνωρισµένο κείµενο δεοντολογίας που σέβονται σχεδόν όλες οι χώρες, από το 1964 έως σήµερα.
Τα άρθρα του Χάρτη διασφαλίζουν τη διατήρηση των αξιών που αναγνωρίζουµε στα µνηµεία, τόσο κατά τη διαχείρισή τους όσο και κατά τις επεµβάσεις σ’ αυτά για την αποκατάσταση, τη συντήρηση και την αναστήλωσή τους.
Τα προστατευόµενα από το νόµο κτήρια, ως πολιτιστικά αγαθά, έχουν λοιπόν κατ’ αρχήν καλλιτεχνική αξία, πράγµα αυτονόητο για την Ακρόπολη, η οποία δεν επιτρέπεται να διαταραχθεί. Είναι όµως και κτήρια µε ιστορική και επιστηµονική αξία, είναι δηλαδή τεκµήρια της ιστορίας.
Όχι µόνον της εποχής που κατασκευάσθηκαν αλλά και όλων των εποχών, από τότε ως σήµερα. Ακόµα και οι καταστροφές και οι αλλοιώσεις έχουν αξία ιστορική γιατί µαρτυρούν τις περιπέτειες των µνηµείων δια µέσου των αιώνων.
Οι χρηστικές αξίες, εξυπηρέτησης σηµερινών αναγκών της κοινωνίας είναι επίσης σεβαστές.
Ειδικά για τα µνηµεία της Ακρόπολης µοναδική πια χρήση είναι αυτή του εκθέµατος· τον όρο πρέπει να τον δούµε µε πολύ ευρεία έννοια.
Ως αξίες περιβάλλοντος πρέπει να δούµε τον Βράχο µε τα µνηµεία του ως πολύτιµο στοιχείο του αθηναϊκού αστικού τοπίου.
Ως αξίες συναισθηµατικές πρέπει να δούµε τις ειδικές εκείνες σχέσεις που συνδέουν τα µνηµεία της Ακρόπολης µε την έννοια της εθνικής ταυτότητας για τους περισσότερους Έλληνες.
Όλα αυτά καλύπτονται από άρθρα του Χάρτη της Βενετίας και αφορούν όλο το ιστορικό και πολιτιστικό κτισµένο περιβάλλον µας. Ειδικά όµως για τα εξαιρετικά πολύτιµα µνηµεία της Ακρόπολης η ΕΣΜΑ θέσπισε από το 1975 µερικές συµπληρωµατικές αρχές που είναι εφαρµόσιµες µόνον σε κλασικά ελληνικά µνηµεία κατασκευασµένα από λαξευτό λίθο ή µάρµαρο, και τις οποίες τηρεί µε αυστηρότητα και συνέπεια έως τώρα.
α. Αναστρεψιµότητα. ∆υνατότητα δηλαδή να επανέλθουµε στην κατάσταση που βρισκόταν το µνηµείο (ή µέρος του µνηµείου) πριν από την επέµβασή µας.
Αυτή επιτυγχάνεται µε δύο τρόπους: αφ’ ενός µε τον σεβασµό του αρχαίου υλικού και αφ΄ ετέρου µε τη συστηµατική τεκµηρίωση πριν και κατά την επέµβαση.
Πράγµατι, σε αντίθεση µε τον “τρόπο του Μπαλάνου”, ποτέ δεν απολαξεύεται ένα αρχαίο µέλος και οι µικρές εγκοπές οι απολύτως απαραίτητες για τους συνδέσµους από τιτάνιο περιορίζονται αποκλειστικώς σε θραυσιγενείς επιφάνειες· ποτέ δεν γίνονται σε λαξευµένες αρχαίες.
Μια ειδική τεχνική καθιερώθηκε για τις περιπτώσεις προσαρµογής νέου µαρµάρου σε ακρωτηριασµένα αρχιτεκτονικά µέλη (βλ. έντυπο Νο 4).
Η τεκµηρίωση άλλωστε, η οποία περιλαµβάνει ακριβή σχέδια και φωτογραφίες των µελών, προ, κατά το διάστηµα και µετά από κάθε επέµβαση δίνει τη δυνατότητα όχι µόνον ελέγχου της εργασίας αλλά και έρευνας ιστορικής αξίας πληροφοριών για µέλη που ενσωµατώνονται στην τελική ολοκληρωµένη µορφή του µνηµείου.
β. Σεβασµός στην αυτοτέλεια και τον δοµικό ρόλο κάθε αρχιτεκτονικού µέλους.
Κατά την επέµβαση όλα τα µαρµάρινα µέλη θεωρούνται αυτοδύναµα έργα τέχνης και αποκαθίστανται, όπου αυτό είναι απαραίτητο, έτσι ώστε να ξαναπάρουν τον αρχικό δοµικό τους ρόλο και την αρχική τους αντοχή µέσα στη συνολική κατασκευή.
Εννοείται ότι µε βάση την αρχή αυτή όλες οι παρατοποθετήσεις µελών που είχαν γίνει σε παλαιότερες αναστηλώσεις (όπως λ.χ. των λίθων των πλαγίων τοίχων του Ερεχθείου) τώρα διορθώνονται.
γ. Περιορισµός των επεµβάσεων στις απαραίτητες.
Με κανένα τρόπο δεν επιθυµούµε να ανακατασκευάσουµε τµήµατα των µνηµείων που έχουν καταστραφεί.
Οι προσθήκες νέου µαρµάρου ή νέων ολοκληρωµένων αρχιτεκτονικών µελών γίνονται µόνον όταν είναι απαραίτητο να στερεωθούν ή να υποστηριχθούν αυθεντικά αρχαία µέλη.
Τα µνηµεία διατηρούν τον χαρακτήρα του ερειπίου που έχουν και ο οποίος µαρτυρεί την ιστορική τους διαδροµή και διακριτικά βελτιώνεται η αναγνωσιµότητά τους.
δ. ∆ιαφάνεια. Σύµφωνα µε τις διεθνείς πλέον εξελίξεις κάθε δηµόσιο έργο πρέπει να είναι προσιτό στους πολίτες.
Ειδικώς τα έργα για τη συντήρηση και την ανάδειξη των πολιτιστικών αγαθών, όπως είναι τα αρχαία και τα ιστορικά µνηµεία, τα οποία παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, οφείλουν να παρουσιάζονται στο κοινό µε κάθε τρόπο.
Η Επιτροπή και η Υπηρεσία Συντήρησης Μνηµείων Ακρόπολης µε επιστηµονικές εκδόσεις, δηµοσιεύµατα, εκθέσεις, ταινίες, εκπαιδευτικά προγράµµατα, ενηµερωτικά δελτία και κυρίως τις διεθνείς συναντήσεις ειδικών τις οποίες έχει συγκαλέσει, ανταποκρίθηκε στο γενικό αυτό σύγχρονο αίτηµα για δηµοσιότητα

Οι ατυχίες των καιρών επί 2500 χρόνια προκαλούσαν τη συνεχή υπο- 2 βάθµιση των µνηµείων της Αθηναϊκής Ακρόπολης. Ό,τι υπέστησαν πάντως οφείλεται περισσότερο σε ανθρώπινες ενέργειες και λιγότερο στις δυνάµεις της φύσης. Οι µεγαλύτερες αιτίες της υποβάθµισης είναι: - Πυρκαϊά και βανδαλισµοί στον Παρθενώνα κατά την υστάτη αρχαιότητα. Κακότεχνες επισκευές αργότερα. - Μετατροπή του Παρθενώνα και του Ερεχθείου σε εκκλησίες, τον 6ο αι. Επιπτώσεις των νέων χρήσεων. - Μετατροπή των Προπυλαίων σε κατοικία του µητροπολίτη και αργότερα σε οχυρωµένο παλάτι. - Μετατροπή του Παρθενώνα σε Οθωµανικό τζαµί, το 1458. - Έκρηξη πυριτιδαποθήκης στα Προπύλαια, το 1687. - Κατεδάφιση του ναού της Αθηνάς Νίκης για τη δηµιουργία προµαχώνα, το 1687. - Έκρηξη πυριτιδαποθήκης στον Παρθενώνα κατά τον Β’ Βενετοτουρκικό πόλεµο, το 1687. - Λεηλασία των γλυπτών από τον λόρδο Elgin, 1801-1804. - Ζηµιές κατά την Επανάσταση, βοµβαρδισµοί, λεηλασία µετάλλων. - Αστοχίες των αναστηλωτικών προγραµµάτων 1899-1933. Από την εποχή του Περικλή έως τις µέρες µας ποτέ δεν έγινε συστηµατική συντήρηση και στερέωση των µνηµείων. Πρέπει επίσης να διευκρινισθεί ότι οι επεµβάσεις του 19ου και των αρχών του 20ου αιώνα είχαν ως σκοπό την αισθητική αποκατάσταση µε αναστηλώσεις και όχι τη συντήρηση και τη στερέωση των µνηµείων. Πολλά από τα προβλήµατα που αντιµετωπίζονται σήµερα στην Ακρόπολη οφείλονται σε µεγάλο βαθµό στην αστοχία των προγραµµάτων µεταξύ 1899 και 1933, των οποίων την ευθύνη είχε ο Ν. Μπαλάνος. Και η αστοχία οφείλεται στην ευρεία χρήση σιδήρου στις αναστηλωτικές του προσπάθειες. Εφαρµόσθηκαν λοιπόν δοκάρια, συνδετήρες, σύνδεσµοι κ.ά. από κοινό χάλυβα του εµπορίου, τα οποία ενσωµατώνονταν στα αρχαία µαρµάρινα αρχιτεκτονικά µέλη, που απολαξεύονταν καταλλήλως, µε τη βοήθεια απλού τσιµεντοκονιάµατος. Τα αποτελέσµατα ήταν καταστροφικά: Οξείδωση και συνακόλουθα διαστολή των σιδηρών στοιχείων µε αποτέλεσµα τη θραύση των µαρµάρων όπου είχαν ενσωµατωθεί. Κατά τη δεκαετία του ‘60, οι ζηµιές ήταν παντού ορατές, µε θραύσεις και πτώσεις κοµµατιών µαρµάρου. Οι αναστηλώσεις του Μπαλάνου είχαν θεωρηθεί πολύ καλές από πλευράς αισθητικής και ολοκλήρωσης της συνέχειας των µορφών, αποδείχθηκαν όµως ολέθριες από πλευράς κατασκευαστικής. Πού έγιναν; Στα Προπύλαια: Στην ανατολική πρόσταση και στις µαρµάρινες οροφές του κεντρικού κτηρίου που σχηµατίζονται από φατνώµατα. Στο Ερέχθειο: Στις οροφές των δύο προστάσεων, των Καρυατίδων και στη βόρεια, καθώς και στους πλάγιους τοίχους. Στον Παρθενώνα: Στις δύο στενές όψεις του ναού, σε µεγάλο µέρος της βόρειας κιονοστοιχίας, στην εσωτερική δυτική πρόσταση και στους δύο τοίχους του σηκού. Κατά τη δεκαετία του 1960 εµφανίστηκε όµως και ένας νέος παράγοντας ραγδαίας φθοράς των µνηµείων. Η ατµοσφαιρική ρύπανση η οποία, σε συνδυασµό µε την υγρασία, άρχισε να προσβάλει τις µαρµάρινες επιφάνειες και να τις µετατρέπει µε αργό ρυθµό, σε διαλυτό γύψο. Αυτό δηµιούργησε άµεσο κίνδυνο των γλυπτών που στολίζουν τα µνηµεία και των επιγραφών που έµειναν στο ύπαιθρο. Όλα αυτά οδήγησαν στην ανάγκη επέµβασης και στα τέσσερα µνηµεία της Ακρόπολης. Αποτελούσε πια πιεστικό καθήκον να αφαιρεθούν όλα τα σκουριασµένα σίδερα των παλιών αναστηλώσεων και να αποµακρυνθούν τα γλυπτά προκειµένου να προστατευθούν στον κλειστό χώρο του Μουσείου. Τις ενέργειες αυτές ακολουθούσαν αφ’ ενός η χρήση νέων φορέων και συνδέσµων από ένα ανοξείδωτο µέταλλο, το τιτάνιο, και αφ’ ετέρου η προσθήκη αντιγράφων, από ειδικής σύνθεσης κονιάµατα, στη θέση των αυθεντικών γλυπτών. Κατά την επέµβαση όµως αποκαλύφθηκαν πολλές άλλες ανάγκες των αρχαίων µνηµείων: υπήρχαν πολλαπλές θραύσεις πλείστων αρχιτεκτονικών µελών που οφείλονταν σε παλιές πυρκαϊές, σεισµούς, εκρήξεις και βοµβαρδισµούς. Υπήρχαν επίσης πολλές παρατοποθετήσεις αρχιτεκτονικών µελών, αποτέλεσµα των εργασιών µεταξύ 1899 και 1933 κατά τις οποίες για λόγους ευκολίας ο Μπαλάνος τοποθετούσε οµοειδή µέλη σε τυχαίες θέσεις. Κατά την εκπόνηση των µελετών έγινε φανερό ότι τώρα ήταν µια µεγάλη ευκαιρία να γίνει για πρώτη φορά συστηµατική συντήρηση των µνηµείων και παράλληλα να προωθηθεί και η αναστήλωση, δηλαδή να ενταχθούν στα τέσσερα µνηµεία αρχιτεκτονικά µέλη (ή και κοµµάτια τους) που κείτονταν ως τότε στο έδαφος. Τα σωστικά έργα συνδυάσθηκαν έτσι µε άλλα, που απέβλεπαν στην αναβάθµιση όλου του συγκροτήµατος της Ακρόπολης. © YΠΠΟΤ - Υπηρεσία Συντήρησης Μνηµείων Ακρόπολης - Τοµέας Ενηµέρωσης και Εκπαίδευσης ISBN: 978-960-214-935-5 ∆ιάβρωση µαρµάρου από µύκητες. Ρύποι από τα περιστέρια. Κυψελοειδής διάβρωση. ∆ιεύρυνση ρηγµάτων από την παρασιτική βλάστηση. Μετακινήσεις σπονδύλων κίονα του Παρθενώνα οφειλόµενες σε σεισµό. ∆ιεύρυνση ρηγµάτων από τον παγετό. Θερµική θραύση σε κορµό κίονα του προνάου του Παρθενώνα. Ίχνη από τη βίαιη απολάξευση των µορφών στην ανατολική µετόπη 10 του Παρθενώνα, αποτέλεσµα του φανατισµού κατά της αρχαίας θρησκείας. Ρήγµατα από κανονιές και σφαίρες σε κίονα της δυτικής πλευράς του Παρθενώνα. Ρηγµατώσεις µαρµάρων οφειλόµενες στη διόγκωση των σιδηρών στοιχείων. (Αρχείο ΥΣΜΑ) Επιφάνεια πριονισµού λίθου της ζωφόρου του Παρθενώνα από τα συνεργεία του λόρδου Έλγιν. Ίχνη από µεσαιωνική επιγραφή. Ίχνη από τη βίαιη εξαγωγή µολύβδου για την κατασκευή σφαιρών. Σακχαροειδής διάβρωση. ∆ιάφορες επικαθήσεις, αποτέλεσµα της ατµοσφαιρικής ρύπανσης. ∆ιακρίνονται οι κόκκοι του µαρµάρου που έχουν χάσει τη συνοχή τους και σχηµατίζουν κρούστα σκουρόχρωµη από την αιθάλη και τη σκόνη. Κακή επανάχρηση αρχαίων µελών. Τέσσερα τµήµατα κιονοκράνων αποτέλεσαν ένα. (Τ.Τ.)

A:
Αέτωμα=το τρίγωνο που ορίζεται από τα καταέτια (κεκλιμένα) γείσα της στέγης στις δύο στενές πλευρές του ναού. 
Αρπάγη= εργαλείο που χρησιμοποιείται για την ανάρτηση και ανύψωση αρχιτεκτονικών μελών. 

Γ: 
Γείσο= το ανώτερο τμήμα του θριγκού που προεξέχει πάνω από τη ζωφόρο και προστατεύει αυτήν και το επιστύλιο από τα νερά της βροχής. 
Γεωδαιτικός σταθμός= τοπογραφικό όργανο που έχει δυνατότητα μέτρησης γωνιών και αποστάσεων και επιτρέπει στο χρήστη του να συλλέγει όλες τις μετρήσεις που του είναι απαραίτητες για μία τοπογραφική αποτύπωση με χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας. 

Ε:
Ενέματα-ενέσιμα κονιάματα= ενέσιμα αραιά διαλύματα κονιαμάτων για το γέμισμα των ρωγμών. Επιστύλιο= οριζόντιο αρχιτεκτονικό μέλος χωρίς ανάγλυφη διακόσμηση που βρίσκεται πάνω από τους κίονες («επί των στύλων») και τους συνδέει. Μπορεί να αποτελείται από ένα, δύο ή και τρία παράλληλα τοποθετημένα κομμάτια. 
Επιταχυνσιογράφος= ειδικό όργανο που μετρά τη σεισμική επιτάχυνση. 

Ζ: 
Ζωφόρος= η συνεχής ανάγλυφη ζώνη που περιέτρεχε εξωτερικά το πάνω μέρος του σηκού. 

Θ 
Θριγκός= το ανώτερο τμήμα ενός αρχαίου κτηρίου που βρίσκεται πάνω από τους κίονες κι αποτελείται από το επιστύλιο, τη ζωφόρο και τα γείσα. 

Κ 
Κατάχωση= κάλυψη αρχαίων ερειπίων με χώμα με στόχο την προστασία τους. Μ Μετόπη= τετράγωνη πλάκα συνήθως με ανάγλυφη διακόσμηση που εναλλάσσεται με τα τρίγλυφα, επάνω από το επιστύλιο. 

Π 
Παντογράφος= μηχανή αυτόματης γλυπτικής αντιγραφής. 
Πονταδόρος= σημειοθέτης, όργανο που χρησιμοποιείται για τη μεταφορά σημείων (πόντων) του εκμαγείου στο νέο μάρμαρο κατά την κατασκευή ενός γλυπτού ή ενός συμπληρώματος. 
Πρόναος= ο χώρος που δημιουργείται ανάμεσα στην ανατολική κιονοστοιχία και τον τοίχο του σηκού. 

Ο 
Οξειδωμένος= σκουριασμένος. 
Οπτικές ίνες= πολύ λεπτές κυλινδρικές ίνες γυαλιού ή πλαστικού, διαφανείς και εύκαμπτες που επιτρέπουν την πολύ γρήγορη κι εύκολη μετάδοση του φωτός και των δεδομένων. Λόγω της αποτελεσματικότητάς τους έχουν αντικαταστήσει όλα τα χάλκινα καλώδια. 
Οπλισμός (από τιτάνιο)= ράβδοι από τιτάνιο που χρησιμοποιούνται κατά τη συγκόλληση θραυσμάτων. 
Οπισθόναος= ο χώρος που δημιουργείται ανάμεσα στη δυτική κιονοστοιχία και τον τοίχο του σηκού. 

Σ 
Σκυρόδεμα= δομικό υλικό που προκύπτει από την ανάμειξη τσιμέντου με ποσότητα από άλλα αδρανή υλικά. 
Σπόνδυλος= κάθε ένα από τα κομμάτια που αποτελούν τον κορμό του κίονα. 
Σηκός= ο κυρίως ναός, ο κλειστός χώρος μέσα στον οποίο στεγαζόταν το άγαλμα. 

Τ 
Τσιμεντοκονίαμα= συνδετικό υλικό αποτελούμενο από τσιμέντο, νερό και άμμο. 
Τεχνητός λίθος= λίθος που δημιουργείται από τσιμεντοκονίαμα και διάφορα αδρανή υλικά (άμμο, χαλίκια κ.λ.π.). 
Τεχνητή πάτινα= ειδικός χρωματισμός λευκών στοιχείων (μαρμάρου, γύψου) ώστε να μην υπάρχει ζωηρή αντίθεση με το αρχαίο υλικό. 

Υ 
Υλικά πληρώσεως= υλικά που χρησιμοποιούνται για να γεμίσουν, να κλείσουν ορισμένα κενά. 

Φ 
Φάτνωμα/ φατνωματική πλάκα= οριζόντια πλάκα με τετράγωνες βαθύνσεις που αποτελεί μέρος της οροφής του ναού.

ΗΘΗ ΚΑΙ ΕΘΙΜΑ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ ΑΠΟ ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

Κάθε τόπος έχει τον δικό του ξεχωριστό τρόπο να γιορτάσει το Πάσχα με έθιμα ασυνήθιστα ή παράξενα αλλά σε κάθε περίπτωση ενδιαφέροντα.

Ιόνιο
Στην Κέρκυρα το Μ. Σάββατο με το σήμα της πρώτης Ανάστασης στις 12.00 ηχούν οι καμπάνες από όλες τις εκκλησιές και από τα παράθυρα των σπιτιών πέφτουν στο δρόμο χιλιάδες πήλινα δοχεία γεμάτα με νερό τους μπότηδες. Η ιστορία του εθίμου χάνεται στα χρόνια της Ενετοκρατίας.

Εντυπωσιακό και θορυβώδες είναι το Πάσχα στην Κέρκυρα, αφού με το σήμα της πρώτης Ανάστασης, οι κάτοικοι της Κέρκυρας πετούν τεράστια πήλινα δοχεία γεμάτα νερό, τους μπότηδες, από τα μπαλκόνια τους.

Πελοπόννησος
Στο Λεωνίδιο εδώ και περίπου έναν αιώνα το βράδυ της Ανάστασης λαμβάνει χώρα ένα πρωτότυπο έθιμο με αερόστατα. Παιδιά από τις πέντε ενορίες της περιοχής ετοιμάζουν εβδομάδες πριν τα αερόστατά τους και εκείνο το βράδυ ανάβουν τις αφάνες και τις κολλημάρες και ο ουρανός γεμίζει φως και χρώματα. Αναλόγως με τις καιρικές συνθήκες τα αερόστατα που ταξιδεύουν στο Μυρτώο πέλαγος μπορούν να φτάσουν μέχρι και στις Σπέτσες.

Στην Καλαμάτα ανήμερα την Κυριακή του Πάσχα στις 8.00 το βράδυ και στο κέντρο της πόλης ξεκινάει ο σαϊτοπόλεμος με λάμψεις και φωτιές και τους σαϊτολόγους να κάνουν τον δικό τους ιδιότυπο χορό της φωτιάς.

Στην Καλαμάτα την Κυριακή του Πάσχα ξεκινάει ο σαϊτοπόλεμος!

Κρήτη
Είναι πιο εύκολο να συναντήσει κανείς τα ξεχωριστά έθιμα στα χωριά παρά στις πόλεις. Ένα από αυτά είναι και το «αμίλητο φως». Μόλις ακουστεί από τα χείλη του παπά το «δεύτε λάβετε φως» και ανάψουν οι πιστοί τις λαμπάδες τους πρέπει να μεταφέρουν το άγιο φως στο σπίτι τους αμίλητοι με αυτό τον τρόπο υπάρχει η πίστη πως θα έρθει κάτι καλό στο σπίτι τους.

Δωδεκάνησα
Το πρωί της Μεγάλης Πέμπτης στην Πάτμο είναι πολύ ξεχωριστό αφού λαμβάνει χώρα η τελετή του Νιπτήρα. Ο Ηγούμενος πλένει τα πόδια δώδεκα μοναχών που κάθονται γύρω από τη μεγάλη εξέδρα με τον ίδιο τρόπο που καθόντουσαν οι μαθητές στον Μυστικό Δείπνο. Ανήμερα του Πάσχα στη Μονή του Αγίου Ιωάννη διαβάζεται το Ευαγγέλιο σε επτά γλώσσες.

Κυκλάδες 
Τη Μεγάλη Παρασκευή μετά την Αποκαθήλωση στην Ίο οι νέοι του νησιού παίζουν ένα πρωτότυπο παιχνίδιμε μικρές σιδερένιες κόκκινες και πράσινες μπάλες.

Στην Φολέγανδρο το Μεγάλο Σάββατο όλα τα σπίτια ανοίγουν τις πόρτες τους για να δεχτούν την ευλογία από την εικόνα της Παναγιάς της οποίας η περιφορά διαρκεί τρεις μέρες. Τη Δευτέρα του Πάσχα η εικόνακατεβαίνει στο λιμάνι για να ευλογήσει και τα σκάφη που βρίσκονται εκεί.

Στερεά Ελλάδα
Ένα έθιμο το οποίο συναντάμε από τη Λιβαδειά μέχρι και τη Λαμία είναι αυτό του λάκκου. Μετά την Ανάσταση και πριν το ξημέρωμα όλοι οι κάτοικοι βάζουν φωτιά σε λάκκους γεμάτους ξύλα χρησιμοποιώντας τη φλόγατης λαμπάδας τους. Οι πυκνοί καπνοί γεμίζουν τον ουρανό και με το ξημέρωμα τα αρνιά τοποθετούνται σε ειδικές θέσεις πάνω από τους λάκκους.

Θεσσαλία
Στην Ελασσόνα στο νομό Λαρίσης οι γυναίκες την παραμονή της γιορτής του Λαζάρου γίνονται «Λαζαρίνες»παίρνουν τα καλάθια τους τα γεμίζουν με λουλούδια, φορούν τις παραδοσιακές στολές τους και πηγαίνουν στο προαύλιο της εκκλησίας όπου και τραγουδούν παραδοσιακά τραγούδια με θρησκευτικές αναφορές.

Στην Ελασσόνα το Πάσχα οι γυναίκες την παραμονή της γιορτής του Λαζάρου γίνονται «Λαζαρίνες»!

Μακεδονία 
Στις Σέρρες τη Μεγάλη Παρασκευή κατά την περιφορά του Επιταφίου σε κάθε σπίτι που πλησιάζει η νοικοκυρά τοποθετεί στο κατώφλι της ένα τραπεζάκι πάνω στο οποίο έχει βάλει θυμίαμα και την εικόνα του Κυρίου μαζί με πασχαλιές και λουλούδια.

Στην Πιερία τη δεύτερη μέρα του Πάσχα γίνονται οι αβγομαχίες! Οι αβγομάχοι έχουν ο καθένας από είκοσιαβγά τα οποία έχουν βάψει κόκκινα. Εκείνος που θα μείνει τελευταίος με ένα αβγό είναι και ο μεγάλος νικητής, ενώ στον αγώνα μπορεί να λάβει μέρος όποιος το επιθυμεί.

Ήπειρος 
Τη Μεγάλη Πέμπτη στα Γιάννενα οι γυναίκες από το πρωί ζυμώνουν τσουρέκια και βάφουν αβγά. Το πρώτο βαμμένο αυγό που βγάζουν το τοποθετούν στο εικονοστάσι και το φυλάνε εκεί μέχρι το επόμενο Πάσχα. Το αυγό που υπάρχει εκεί από την προηγούμενη χρονιά θάβεται στα χωράφια για να φέρει ευγονία και τύχη.

Τη Μεγάλη Πέμπτη στα Γιάννενα οι γυναίκες από το πρωί ζυμώνουν τσουρέκια και βάφουν αβγά.

Θράκη
Στην Ξάνθη τη Μεγάλη Παρασκευή τη Μεγάλη Παρασκευή αναβιώνει ένα αρχαίο πένθιμο έθιμο. Κατά την περιφορά του Επιταφίου οι νοικοκυρές του κάθε σπιτιού βγάζουν στην εξώπορτά τους ένα πιάτο με φυτρωμένους σπόρους το οποίο αφήνουν εκεί μέχρι λίγο πριν ξημερώσει. Όταν ο Επιτάφιος επιστρέψει στο ναό μπροστά στην είσοδο γίνεται αναπαράσταση της σκηνής των «κεκλεισμένων θυρών» με τον ιερέα να παριστάνει τον Χριστό ενώπιον των πυλών της Κόλασης. Ο ιερέας ψέλνει τους στίχους του Δαυίδ ενώ ο ψάλτης από παριστάνει το διάβολο που προσπαθεί να εμποδίσει την είσοδο. Τελικά ο ιερέας ανοίγει με δύναμη την πόρτα του ναού και μπαίνει θριαμβευτικά μέσα ως λυτρωτής των αμαρτωλών.

Νησιά Β.Α. Αιγαίου 
Το έθιμο του ρουκετοπόλεμου της Χίου έχει τις ρίζες του στα χρόνια της Τουρκοκρατίας. Το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου οι δύο αντίπαλες ενορίες στο Βροντάδο της Χίου, η ενορία του Αγίου Μάρκου και της Παναγίας της Ερυθιανής εκτοξεύουν χιλιάδες ρουκέτες που έχουν ως στόχο το καμπαναριό της αντίπαλης εκκλησίας. Το θέαμα είναι εντυπωσιακό και το ιδανικότερο σημείο για να το παρακολουθήσει κάποιος είναι στην πλαγιά του Αίπους. Το 2016 όπου υπήρξε η πρώτη απαγόρευση του εθίμου ορισμένες ρουκέτες ρίχτηκαν στο λιμάνι. Το Πάσχα του 2017 είναι πολύ πιθανό το έθιμο να επιστρέψει στη βάση του.

Χίος: Το έθιμο του ρουκετοπόλεμου της Χίου έχει τις ρίζες του στα χρόνια της Τουρκοκρατίας.